Pieter Wisse verricht reeds jaren onderzoek naar financieel beheer. Hij ziet beheer, inclusief daarvoor benodigde boekhouding, niet als verbijzonderd aspect. Hij is van nature geen specialist. Vitaal voor een organisatie is verwevenheid van ŕlle relevante aspecten. Zo moet een boekhouding haar plaats hebben in de totale informatievoorziening. En financieel beheer moet geďntegreerd čn integrerend aspect van de gehele organisatie zijn.
Deze auteur heeft ničt een ontoegankelijk rapport gemaakt, maar zijn onderzoek tot een leesbaar, boeiend boek verwerkt. In Aspecten en Fasen neemt ir. Wisse vergaande scheiding tussen registratie, respectievelijk rapportage als uitgangspunt. Daarvan leidt hij een aanvullende boekhoudkundige methode af: relationeel boekhouden. Dit verenigt commercieel boekhouden voor bedrijfsleven en zgn. kameraalstijl voor (rijks)overheid.
Vooral voor die overheid bevat het boek allerlei voorbeelden voor inrichting van financieel beheer. Relationeel boekhouden blijkt onverwacht tevens lokkend alternatief voor ondernemingen. Steeds wordt de verhouding tot overkoepelende organisatorische processen benadrukt. In het algemeen ook, zijn er, vanwege die scheiding van registratie en rapportage, voordelen voor controleerbaarheid.
Behalve theorie bevat Aspecten en Fasen veel praktische informatie. Een uitgebreid deel behandelt allerlei aspecten die tijdens een veranderingsproces op weg naar (grotere) integratie van financieel beheer in de organisatie als geheel aan de orde (moeten) komen.
Extra bijzonder is het boek doordat het pluralistische regelgeving voor financieel beheer voorstelt. Dit is thans vooral voor de rijksoverheid actueel. Er is immers een zgn. vierde wijziging van de Comptabiliteitswet. En er wordt allerwege gediscussieerd over (on)mogelijkheden van een kapitaaldienst. Zo'n pluralistisch stelsel, in combinatie met relationeel boekhouden, biedt voor inbedding van zo'n dienst het benodigde kader en instrumentarium.
Aspecten en Fasen is bestemd voor wie financieel beheer in zijn noodzakelijke, zich snel ontwikkelende context wil begrijpen. Dat zijn financieel-economische medewerkers en hun adviseurs. En dat zijn juist ook managers en politici op alle niveaus. Wetenschappers vinden een rijkdom aan inzichten waarmee theorie aan praktijk gekoppeld wordt. Met het boek is de basis voor diverse opleidingen aanwezig. Registeraccountants krijgen zicht op controleerbaarheid, die wčrkelijk afgestemd is op het karakter van de middelen (automatisering) waarmee informatie in toenemende mate verwerkt wordt. En omdat financieel beheer uiteindelijk een metafoor blijkt, is het boek belangrijk voor wie bewust met informatie moet omgaan. Dat is dus eigenlijk iedereen. Hier zijn bedoeld organisatieadviseurs, informatiekundigen, automatiseerders enzovoort, en zeker ook hun interne danwel externe klanten.
© 1991, webeditie 2002.
Zie ook Bezuinigen voor gevorderden via relationeel boekhouden voor beginners en Flexibiliteit en integratie van financiële informatievoorziening.