aantekeningen over relationeel boekhouden, organisatorische informatievoorziening, verandering enzovoort en omgekeerd
Verwarrend. Dat is Aspecten en Fasen bij eerste aanraking. Vanaf ieder punt begint een circulaire tocht langs begrippen. Een methode met de naam relationeel boekhouden krijgt uitvoerige toelichting. Onvermijdelijk is de verhouding van boekhouding tot informatievoorziening in het algemeen. Inclusief automatiseringsmiddelen. Een context die eveneens opgeslokt wordt is die van organisatie. Verder gaat het naar begrippen zoals modulariteit en verandering. Naar filosofie. Enzovoort. Aandacht krijgt ontwerpen-als-proces. En dus ieder mens als, zeg maar, ontwerper. Koers ontdekt hij doordat de weg (terug?) nooit geblokkeerd raakt. Begrippen vloeien samen en voort als leidraad voor handelen. Vooral denken inbegrepen. Bijna terloops staat pluralisme als begrotingsstelsel vermeld. Dit benadrukt nogeens het gebonden en daarom tegelijk tijdloze karakter van de tekst. Aspecten en Fasen is geen proefschrift door kritiek op enge specialisatie. Eerder een roman over postmoderne integriteit. Er is een drempel voor recursief inzicht. Vanwege de moeilijkheidsgraad van die eenvoud past geen populaire, commerciële positionering. De bedoeling is uitdaging. Tot wisselwerking tussen verwarring, verwondering en verbeelding. Zo verliezen zelfs boekhoudkundige methode en begrotingsstelsel hun verstarring. En als metaforen laten zij Aspecten en Fasen allerlei betekenen.
Deel I vertelt de vroege geschiedenis van relationeel boekhouden als synthese van kameraalstijl en bedrijfsadministratie. Vervolgens, in deel II, krijgen enkele begrippen extra toelichting. Deel III bevat voorbeelden. Die heten ònwillekeurig omdat zij praktisch gericht zijn. Op overheidsinstellingen èn ondernemingen. Een apart hoofdstuk is inleiding tot pluralisme als een begrotingsstelsel dat wezenlijker integratie van financieel beheer in omvattende processen toestaat. In deel IV staan uitgebreid onderwerpen vermeld die vooral relevant zijn tijdens een veranderingsproces ter invoering van relationeel boekhouden. Maar de periode van alledaagse toepassing komt eveneens aan de orde. Er zijn verspreid noten met veelal opstelachtige inhoud om noodzakelijke reikwijdte en diepgang te benadrukken. Ironie ontbreekt dus niet.
Pieter E. Wisse (1952) studeerde wiskunde en bestuurlijke informatievoorziening. Hij was in Nederland en daarbuiten medewerker van bedrijven en instellingen waarvan zo'n zes jaar coördinator voor geautomatiseerde informatievoorziening van een ministerie. Sinds enkele jaren is hij zelfstandig onderzoeker, schrijver en adviseur. Zijn praktijk is een experiment. Er zijn zeldzame opdrachtgevers die voor grotere verwevenheid en dus èchte resultaten de kritieke betekenis van verwondering beseffen.
© 1991, webeditie 2002.
Eerder verschenen in: Aspecten en Fasen
(Information Dynamics, 1991).
Ga door naar inhoudsopgave.