De software ontwerper als illusionist

Martijn Houtman

Inleiding

Het doel van de software ontwerper is het verzorgen dat de gebruiker begrijpt wat hij aan het doen is. Het heeft daarbij gewoonlijk de voorkeur dat dit begrip enkel een illusie is voor de gebruiker en deze niet te belasten met de kennis van de werkelijke uitvoering. Het op te lossen probleem is om de illusie voor de gebruiker en de werkelijke uitvoering te laten sporen, zodat hij denkt dat hij het snapt.

 

Opzet van onze programmatuur

Door verwijzingen te koppelen aan betekenislabels en mee te sturen in de metadata en op het scherm te vertonen, lijkt het voor de gebruiker of hij met betekenis werkt. De betekenis van de labels is echter een illusie, waar het systeem zelf niet mee werkt. Het getoonde label op het scherm is totaal onafhankelijk van de uitvoering, net zoals bij het label voor een hyperlink het geval is. Eigenlijk komt dit op een aardige goocheltruck neer: we geven de gebruiker de illusie dat hij de situatie snapt, maar onder water gaan we op een parallel spoor onze eigen gang.

De infrastructuur van het werkende model voert alleen maar uit en let niet op die illusie van betekenis voor de gebruiker. Door het probleem van de informatiestructuur te beschouwen als een dynamisch proces, verschuift het betekenisprobleem naar het gebruik van informatie waarmee dit proces aangestuurd wordt..Dit probleem wordt opgelost door intern te verwijzen naar de manier om iets op te halen met de bijbehorende parameters. Deze pragmatische oplossing valt buiten het paradigma van de semantische benadering. De manier van ophalen staat immers vrijwel los van de inhoudelijke betekenis. De overgebleven semantiek betreffende het (geautomatiseerd) ophalen van informatie is betrekkelijk overzichtelijk en minder contextgevoelig, zodat er een eenvoudiger op te lossen probleem resteert.

 

Misverstanden bij beoordeling van onze programmatuur

Er ontstaat natuurlijk een probleem als dit systeem zo goed werkt dat beoordelaars van onze programmatuur in de goocheltruck trappen en denken dat alles zo werkt als de vertoonde illusie. Dit misverstand wordt mede veroorzaakt door de eenvoudige metadataplaatjes, welke we gebruiken als uitgangspunt om metadata vast te leggen. Dit heeft tot gevolg dat regelmatig aanbevolen wordt de vertoonde betekenisillusie met bestaande software methoden, zoals Topic Maps of OWL, vast te leggen met het idee werkende software te kunnen maken binnen het paradigma van de semantische benadering. Dat misverstand beschouw ik maar als een compliment voor mijn kunsten als illusionist bij de uitvoering van onze software.

 

2010 © Martijn Houtman